وَ مِنْ خُطْبَة لَهُ عَلَيْهِ السّلامُ
از خطبه های آن حضرت است
در توحید الهی و سفارش به تقوا و مشورت
قَدْ عَلِمَ السِّرائِرَ، وَ خَبَرَ الضَّمائِرَ، لَهُ الاِْحاطَةُ بِكُلِّ شَىْء،
به نهانها آگاه است، و از اندیشه ها باخبر است، به هر چیزی احاطه دارد،
وَ الْغَلَبَةُ لِكُلِّ شَىْء، وَ الْقُوَّةُ عَلى كُلِّ شَىْء. فَلْيَعْمَلِ الْعامِلُ مِنْكُمْ
و بر هر چیزی غالب است، و بر همه چیز تواناست. کوشش کننده از شما در ایام مهلت بکوشد
فى اَيّامِ مَهَلِهِ قَبْلَ اِرْهاقِ اَجَلِهِ، وَ فى فَراغِهِ قَبْلَ اَوانِ شُغُلِهِ، وَ فى
پیش از آنکه مرگ او را دریابد، و در وقت فراغت قبل از اینکه گرفتار شود، و در زمانی که
مُتَنَفَّسِهِ قَبْلَ اَنْ يُؤْخَذَ بِكَظَمِهِ، وَلْيُمَهِّدْ لِنَفْسِهِ وَ قَدَمِهِ،
راه نفس باز است و هنوز گلویش را نفشرده اند. آدمی باید برای آسایش فردا و ثبات قدم سفره طاعت آماده کند،
وَلْيَتَزَوَّدْ مِنْ دارِ ظَعْنِهِ لِدارِ اِقامَتِهِ.
و از سرای رفتنی برای خانه اقامت توشه بردارد.
فَاللّهَ اللّهَ اَيُّهَا النّاسُ فيمَا اسْتَحْفَظَكُمْ مِنْ كِتابِهِ، وَ اسْتَوْدَعَكُمْ
خدا را خدا را در نظر گیرید ای بندگان خدا در قرآنش که رعایت آن را به شما دستور داده، و در آنچه از
مِنْ حُقُوقِهِ. فَاِنَّ اللّهَ سُبْحانَهُ لَمْ يَخْلُقْكُمْ عَبَثاً، وَ لَمْ يَتْرُكْكُمْ سُدًى،
حقوق خود پیش شما امانت نهاده، که خداوند شما را بی هدف نیافریده، و مهمل رها نکرده،
وَ لَمْ يَدَعْكُمْ فى جَهالَة وَلاعَمًى. قَدْ سَمّى آثارَكُمْ، وَ عَلِمَ
و در جهالت و کوردلی وانگذاشته. اعمال شما را به خیر و شر نام و نشان نهاده، و آگاه به کردار
اَعْمالَكُمْ، وَ كَتَبَ آجالَكُمْ، وَ اَنْزَلَ عَلَيْكُمُ الْكِتابَ تِبْياناً لِكُلِّ
شماست، و مدّت اقامت شما را در دنیا معین نموده، و کتابش را به عنوان بیان کننده حقایق بر شما
شَىْء، وَ عَمَّرَ فيكُمْ نَبِيَّهُ اَزْماناً، حَتّى اَكْمَلَ لَهُ وَ لَكُمْ فيما اَنْزَلَ مِنْ
نازل کرده، و برای هدایت شما مدت زمانی پیامبرش را در دنیا زندگی داده، تا آنکه دینش را برای او و شما در
كِتابِهِ دينَهُ الَّذى رَضِىَ لِنَفْسِهِ، وَ اَنْهى اِلَيْكُمْ عَلى لِسانِهِ مَحابَّهُ مِنَ
آنچه در قرآن فرستاده کامل کرد، دینی که آن را پسندیده، و به زبان پیامبرش اعمال
الاَْعْمالِ، وَ مَكارِهَهُ وَ نَواهِيَهُ وَ اَوامِرَهُ. فَاَلْقى اِلَيْكُمُ الْمَعْذِرَةَ،
محبوب و مکروه و نواهی و اوامرش را به شما رساند، و برای شما جای عذری نگذاشت،
وَ اتَّخَذَ عَلَيْكُمُ الْحُجَّةَ، وَ قَدَّمَ اِلَيْكُمْ بِالْوَعيدِ، وَ اَنْذَرَكُمْ بَيْنَ يَدَىْ
و بر شما اتمام حجت کرد، و تهدید به عذابش را پیش فرستاد، و شما را از عذاب شدیدِ
عَذاب شَديد. فَاسْتَدْرِكُوا بَقِيَّةَ اَيّامِكُمْ، وَ اصْبِرُوا لَها اَنْفُسَكُمْ،
پیش رویتان ترساند. بنابراین باقی مانده عمر را دریابید، و در این باقی مانده خود را به شکیبایی وادارید،
فَاِنَّها قَليلٌ فى كَثيرِ الاَْيّامِ الَّتى تَكُونُ مِنْكُمْ فيهَا الْغَفْلَةُ وَالتَّشاغُلُ
که این باقیمانده عمر در برابر روزهای زیادی که از شما در غفلت و رویگردانی از موعظه گذشت
عَنِ الْمَوْعِظَةِ. وَلاتُرَخِّصُوا لاَِنْفُسِكُمْ فَتَذْهَبَ بِكُمُ الرُّخَصُ
اندک است. نفْس های خود را مجال ندهید که این مجال دادنها شما را به راه
مَذاهِبَ الظَّلَمَةِ، وَلاتُداهِنُوا فَيَهْجُمَ بِكُمُ الاِْدْهانُ عَلَى الْمَعْصِيَةِ.
ستمکاران خواهد برد، و سستی نورزید که این سستی شما را به معصیت درخواهد آورد.
عِبادَ اللّهِ، اِنَّ اَنْصَحَ النّاسِ لِنَفْسِهِ اَطْوَعُهُمْ لِرَبِّهِ.
ای بندگان خدا، خیرخواه ترین مردم نسبت به خود کسی است که پروردگارش را بیشتر بندگی کند.
وَ اِنَّ اَغَشَّهُمْ لِنَفْسِهِ اَعْصاهُمْ لِرَبِّهِ. وَ الْمَغْبُونُ
و گول زننده ترین مردم نسبت به خویش کسی است که خدا را بیشتر معصیت کند. و فریب خورده شخصی است
مَنْ غَبَنَ نَفْسَهُ. وَ الْمَغْبُوطُ مَنْ سَلِمَ لَهُ دينُهُ. وَالسَّعيدُ مَنْ وُعِظَ
که ضرر به خود روا دارد. و آن که بر او غبطه خورند کسی است که دینش سالم بماند. و سعادتمند انسانی است
بِغَيْرِهِ. وَالشَّقِىُّ مَنِ انْخَدَعَ لِهَواهُ وَ غُرُورِهِ. وَاعْلَمُوا اَنَّ يَسيرَ الرِّياءِ
که از دیگری پند گیرد. و بدبخت آدمی است که از هوای نفس و غرور خود گول بخورد. بدانید که اندک ریا
شِرْكٌ، وَ مُجالَسَةَ اَهْلِ الْهَوى مَنْساةٌ لِلاْيمانِ، وَ مَحْضَرَةٌ لِلشَّيْطانِ.
شرک است. و همنشینی با هواپرستان عامل فراموشی ایمان و حضور شیطان در زندگی است.
جانِبُوا الْكَذِبَ، فَاِنَّهُ مُجانِبٌ لِلاْيمانِ. الصّادِقُ عَلى شَفا مَنْجاة
از دروغ دور شوید، که دروغ از ایمان دور است. راستگو بر لبه نجات و
وَ كَرامَة. وَالْكاذِبُ عَلى شُرَفِ مَهْواة وَ مَهانَة. وَلاتَحاسَدُوا،
کرامت قرار دارد. و دروغگو مشرف به افتادن و تباهی در خواری است. به هم حسد نورزید،
فَاِنَّ الْحَسَدَ يَأْكُلُ الاْيمانَ كَما تَأْكُلُ النّارُ الْحَطَبَ. وَلاتَباغَضُوا،
زیرا حسد ایمان را می خورد چون آتش که هیزم خشک را می خورد. و با هم دشمنی ننمایید،
فَاِنَّها الْحالِقَةُ. وَ اعْلَمُوا اَنَّ الاَْمَلَ يُسْهِى الْعَقْلَ، وَ يُنْسِى
زیرا عداوت باعث زوال خیر و برکت است. بدانید که آرزو عقل را به اشتباه می اندازد، و یاد خدا را فراموشی
الذِّكْرَ. فَاَكْذِبُوا الاَْمَلَ، فَاِنَّهُ غَرُورٌ، وَ صاحِبُهُ مَغْرُورٌ.
می دهد. پس آرزو را محقق مسازید که فریبنده است، و صاحبش فریب خورده.